اهمیت و نقش کلاسهای آموزش خانواده در تربیت فرزندان

 مقدمه :

تعلیم و تربیت فراهم کردن شرایط مناسب و مساعد برای بروز و ظهور استعدادها و توانمندی هایی است که در نهاد آدمیان وجود دارد و به این اعتبار زمینه های تربیت

فرزندان عبارتند از : خانه ، مدرسه و جامعه.

اثرهر یک از این زمینه ها بیشتر باشد ، فرزندان تربیتی به تناسب آن زمینه خواهند یافت.

در گذشته های دور زمینه های مدرسه ای که عمدتاً مکتب خانه ها آن را تشکیل می دادند ، در مقایسه با سایر زمینه ها ، بسترهای بهتری برای تربیت فراهم می کردند زیرا

منابع اطلاعات و ابزار و وسایل کسب و ارائه آن ها محدود بودند.

 لیکن امروز به سبب گسترش بیش از پیش اطلاعات و نیز پیشرفته شدن ابزار و وسایل آن ، همه نقش تربیتی را نمی توان به مدرسه محدود دانست. باید پذیرفت که

خانواده و جامعه نقش برجسته تری در این ارتباط دارند.

بنابراین ، چنان چه بتوانیم تربیت در خانه و مدرسه را هماهنگ سازیم ، خواهیم توانست بر جامعه اثرگذار شویم و آن را به سوی سلامت و آرامش پیش ببریم.

 

« خانه و مدرسه زمانی می توانند رسالت آموزشی و تربیتی خاص خود را به نحو مطلوب انجام دهند که هر یک شناخت تربیتی کافی داشته باشند و نقش های تربیتی

خاص خود را با بصیرت ایفا کنند

 نقش تربیتی خانواده در هیچ زمان و شرایطی نمی تواند به وسیله سایر عوامل تحقق پیدا کند.

 چنان چه مدرن ترین وسایل ارتباط جمعی هم تولید شوند نخواهند توانست جای خانواده را در زمینه تربیت بگیرند ، زیرا رابطه بین فرزندان و والدین یک رابطه منحصر به فرد

است ، از جهت تکوینی و زیستی ، فرزند پاره تن خانواده است و از جهت اکتسابی و تشریعی نیز نخستین نگرش ها ، طرز تلقی ها و بصیرت ها از طریق خانواده در وجود

کودکان و نوجوانان شکل می گیرد.

اگر در شرایط موجود تغییراتی که در زندگی اجتماعی و شرایط اجتماعی – اقتصادی ایجاد شده به ظاهر نقش خانواده را ضعیف کرده باشد ، ولی نمی توان اثر آن را نادیده

گرفت و در جهت تقویت آن تلاش نکرد.

برای اینکه خانواده ها بتوانند وظیفه تعلیمی و تربیتی خود را نسبت به فرزندان به درستی انجام دهند و فرزندانی تربیت نمایند که برای جامعه مفید باشند.

نیاز به شناختی فراتر از شناخت عامیانه یا شناخت حاصل از تجربه زندگی دارند.

به همین منظور و برای اصلاح بهبود و تغییر در دانش ، بینش و رفتار والدین نسبت به فرزندان برنامه هایی نظیر آموزش خانواده ، جزء برنامه های نظام های آموزش و

پرورش بیشتر کشورها قرار گرفته است. در کشور ما ، نیز از سال 1350 برنامه ی آموزش خانواده با اهداف برگزاری دوره های آموزشی شامل ویژگیهای خانوادگی ، ارتقاء

آگاهی ها ، دانسته های تربیتی و رفع نیاز آنان ، در جهت تحکیم روابط خانوادگی ، شروع به فعالیت نموده است.

از بدو تاسیس انجمن اولیا و مربیان ( سال 1346 هجری شمسی ) تلاش بی وقفه ای برای آموزش خانواده ها آغاز شد.

 در واقع این امر مهم یکی از وظایف و اهداف اصلی انجمن اولیا و مربیان به شمار می آید. کلاسهای آموزش خانواده در ابتدا به صورت پراکنده و موردی و با توجه به سلیقه

مدیران آموزشگاهها برگزار می شد و بیشتر به صورت جلسات سخنرانی بود. از سال 1368 با تعیین موضوعات مشخصی از سوی دفتر مرکزی انجمن اولیا و مربیان

آموزشهای خانواده به صورت جدی تری مطرح شد و سمت و سوی معینی یافت.

 

 

 در این دوره های آموزشی سعی شد تا خانواده ها را با چگونگی رشد و تربیت صحیح کودکان و نیز روحیات و تواناییهای آنان آشنا کنند.

 

 

همچنین نحوه رفتار والدین با فرزندان و نیز شیوه رفتار والدین با یکدیگر و آثاری که هر کدام ازاین رفتارها بر روحیه و توان فکری کودکان بر جای می گذارد ، از جمله

موضوعات و مواردی بود که در مرکز توجه انجمن اولیا و مربیان قرار گرفت

 

 

 

 

 

 

علل ضرورت برگزاری کلاسهای آموزش خانواده

 

با توجه به اتفاق نظر بین سیاست گذاران ، برنامه ریزان ، صاحبنظران  ، مربیا ن و والدین می توان ضرورتهای زیرا را برای آموزش خانواده ذکر نمود :

1 - خشت اولیه ترتیب در خانواده نهاده می شود ،

 ساخت شخصیت هر انسان متاثر از عوامل قبل و پس از تولد است ، با توجه به این مطلب ضرورت دارد اولیا  مخصوصا اولیا جوان آموزشهای لازم را در راه تحقق تربیت

صحیح فرزندان و نحوه برخورد صحیح با یکدیگر را بیاموزند و یکی از بهترین راهها شرکت در کلاسهای آموزش خانواده می باشد

2 – زمان حضور دانش آموز در خانه بیش از زمان حضور او در مدرسه است.

3 – آگاهی والدین در پیشرفت تحصیلی فرزندان موثر است.

بنابر این هر گاه والدین مشارکت خود را افزایش دهند دانش آموزان هم موفقیت تحصیلی بیشتری از خود نشان می دهند

4 – خانواده ، بستری برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی است.

« احساس ایمنی و ارضای عاطفی کودک ، قبل از این که به مدرسه رود ، منحصراً از طرف پدر و مادر تامین می شود. کودک باید مطمئن باشد که اولیای وی او را دوست

دارند و همیشه دوست خواهند داشت. آن ها سپری علیه بلایای روزگارند و برای او منبع خوشی و ایمنی و ارضای خاطر جسمی و روانی می باشند این مهم بدست نمی آید

مگر اینکه اولیا بتوانند با آموزشهای صحیح محل امنی برای فرزندان خود در خانواده فراهم نمایند

5– بخشی از مهارت زندگی در خانواده آموزش داده می شود. « مهارت های زندگی یعنی ایجاد رابطه بین فردی مناسب و موثر ، انجام مسئولیتهای اجتماعی ، انجام تصمیم

گیرهای صحیح و حل تعارض ها و کشمکش ها بدون توسل به اعمالی که به خود یا دیگران صدمه می زنند. به عبارت دیگر ، مهارتهای زندگی مهارتهایی است که برای

افزایش توانایی های روانی– اجتماعی به افراد آموزش داده می شوند و آنان را قادر می سازند که به طور موثر با مقتضیات و کشمکش های زندگی روبرو شوند حال اگر

اولیا در این زمینه آموزش ببینند بهتر می توانند مهارتهای زندگی را به فرزندان خود انتقال دهند

6– یادگیری روشهای صحیح تربیت مطابق با اصول و معیارهای علمی ،

7-گرم تر شدن کانون خانواده ،

8-پیشگیری از مشکلات عاطفی و تحصیلی ،

9-شناسایی استعدادهای فرزندانشان و باور کردن آنها ،

10-ایجاد و افزایش اعتماد به نفس در خود و فرزندان

 

 

 

نکاتی که اولیا باید در هنگام حضور در مدرسه رعایت نمایند

همکاري والدين با مسوولان مدرسه، از اهميت و جايگاه خاصي برخوردار است. مي توان گفت بعد اصلي همکاري اين دو را همکاري در مسائل آموزشي و پرورشي تشکيل مي دهد. نخستين

نکته اينکه والدين بايد نسبت به پايه تحصيلي و عناوين دروس فرزند خودشان اطلاع کافي داشته باشند و با مطالعه مقدمه و مطالب آغازين کتاب هاي درسي که مخصوص والدین نوشته شده

است، آگاهي نسبي به دست آورند. گاهي در بحث هاي مقدماتي کتاب هاي درسي نکاتي درج مي گردد که مطالعه آنها براي والدين ضروري است.

شناخت نقاط ضعف درسي دانش آموز و همفکري براي رفع آن، ضرورت ديگر ارتباط خانه و مدرسه است. پس از گذشت چند هفته از سال تحصيلي مي توان در وضع درسي دانش آموز تامل کرد و

نقاط قوت و ضعف او را شناخت. مطلب ديگر، توجه والدين و معلمان به ويژگي هاي رواني کودکان و ارتباط آن با پيشرفت تحصيلي آنان است. به عنوان مثال کودکان نياز به جلب توجه و ابراز خود

دارند. آنها علاقه مند هستند که حاصل کار خودشان را عرضه کنند و بدين وسيله اين نياز در آنان تامين و ارضا شود. اين نياز در دوران مدرسه، از طريق ارائه حاصل کارهاي خود در امور درسي جلوه

گر مي شود. مثلا ممکن است کودکي نقاشي بکشد و آن را نزد پدر و يا مادر خود بياورد و ارائه دهد. در مقابل اين عمل، والدين بايد به آن توجه کنند و کودک را مورد تشويق قرار دهند.

احتياج به هدف، نياز ديگر کودک است. اگر کودک بداند که درس را براي چه هدفي مي خواند و آثار و نتايج هريک از مواد درسي به او تفهيم شود، علاقه اش به درس خواندن افزايش پيدا مي کند.

آيا شما به عنوان والدين مي دانيد در قبال ارتباط با مدرسه فرزندتان چه وظايفي  بر عهده داريد؟والدين وظيفه دارند به طور مرتب با مدرسه ارتباط داشته باشند و باکسب اطلاعات کافي از وضع

درسي واخلاقي فرزندشان، تصميم معقولي براي مشارکت درتربيت آنها اتخاذکنند.

 

 

 

 

 اولیاء محترم هنگام حضور در مدرسه بايد به چند نکته اساسي توجه نمایند. 

1- والدين در موقع حضور در مدرسه، هميشه بايد حفظ آرامش را به عنوان يک اصل به خاطر داشته باشند.

گاهي ممکن است پدر و مادر با مشاهد ه ضعف درسي در دانش آموز و يا گريه هاي او

که مخصوصا در دوره ابتدايي یا راهنمایی بيش تر اتفاق مي افتد، احساساتي شوند و به صورت خشن و برافروخته با اولياي مدرسه برخورد کنند. قطعا چنين حالتي مخل برقراري ارتباط موثر با مسوولان مدرسه خواهد بود. 

 

2-والدين بايد در مدرسه به عنوان ولي حضور پيدا کنند، نه به عنوان فردي که در يک جاي خاص، مسووليت دارد.

اگر پدر يا مادر دانش آموز در وزارتخانه يا سازماني، مسووليت اجرايي سطح بالايي

دارد و در آنجا به عنوان رئيس ايفاي نقش مي کند و به تناسب مسووليت، گاهي امر و نهي مي نمايد، نبايد با همان شاکله و با همان انتظارات و تصورات وارد مدرسه شوند. 

 

3- ارتباط اوليا با مسوولان مدرسه بايد مستمر باشد.

 معناي استمرار اين نيست که هر روز سري به مدرسه بزنند، بلکه لازم است به طور مرتب در منزل به وضع درسي و رفتاري فرزند خود رسيدگي کنند و بر طبق اطلاعات به دست آمده، با مدرسه ارتباط برقرار نمايند. 

4-اولیا باید با سر و وضعی مرتب  وکاملا با حجاب  و پوشش اسلامی و متناسب با عرف جامعه وارد مکان مقدس مدرسه شوند

5- هنگام حضور در مدرسه اولیا باید برای فرزند خود و دیگر دانش آموزان و مخصوصا  کارکنان مدرسه  احترام ویژه ای قائل باشند

6-اولیا باید با میل و رغبت خود در مدرسه حاضر شوند و حضور در مدرسه را یکی از اولویتهای خود بدانند و فقط منتظر دعوت نامه از طرف مدرسه نباشند

7- اولیا محترم توجه نمایند بعد از ورود به مدرسه مستقیما وارد کلاس درس نشوند و موضوع خود را با مدیر مدرسه در جریان بگذارند و در صورت لزوم بعد

از هماهنگی با اجازه مدیر و معلم مربوطه وارد کلاس شوند.

 

حسین زارع

مدرس آموزش خانواده

 اداره   آموزش و پرورش شهرستان خرامه

نظرات شما عزیزان:

موضوعات مرتبط: آموزش خانواده، ،
برچسب‌ها: